Komputer


Data pierwszego/ostatniego numeru:

kwiecień 1986 / lipiec-grudzień 1990

Ilość numerów: 52

50 – numery zwykłe
2 – numery specjalne

Nakład:

150 000 – 200 000 egz. (1986)
150 000 – 200 000 egz. (1987)
115 000 – 200 000 egz. (1988)
80 000 – 110 000 egz. (1989)
b/d (1990)

Liczba stron:

48 (1986)
48 – 56 (1987)
56 – 64 (1988)
64 (1989)
48 – 64 (1990)

Wydawca:

Krajowe Wydawnictwo Czasopism RSW „Prasa-Książka-Ruch” – Warszawa (1986-1988)
Warszawskie Wydawnictwo Prasowe RSW „Prasa-Książka-Ruch” – Warszawa (1988-1990)

Adres redakcji:

ul. Mokotowska 48, 00-543 Warszawa (1986-1987)
ul. Koszykowa 6A, 00-564 Warszawa (1988-1990)

Indeks:

36-345

ISSN:

0860-2541 – nr 04/86
0860-2514 – od nr 05/86

Format:

204×298 mm – nr 12/93-02/94
207×291 mm – nr 03/93-06/94
205×275 mm – nr 07/94-01/97
208×285 mm – nr 02/97-12/99

Charakterystyczne rubryki:

Rozkosze łamania palców, Poke n,∞, Klub Mistrzów Komputera, Na cenzurowanym, PC Klan, Komputer i ∞.

Inne wyróżniki:

napis na okładce: popularny miesięcznik informatyczny.

Komputer – miesięcznik, jeden z pierwszych polskich periodyków o tematyce komputerowej, wydawany w latach 1986-1990. Autorami koncepcji magazynu byli wcześniejsi twórcy Bajtka Marek Młynarski i Władysław Majewski. Zimą 1985 roku opuścili oni Bajtka tuż po decyzji o uczynieniu go stałym dodatkiem do „Sztandaru Młodych”. Po kilku miesiącach starań otrzymali zgodę na nowy tytuł. W kwietniu 1986 roku pierwszy numer miesięcznika Komputer pojawił się w kioskach. Za główny cel redakcja obrała sobie „szerzenie kultury informatycznej wśród dojrzałych czytelników”, adresując pismo raczej do starszych, zaawansowanych użytkowników („…nauczycieli informatyki, instruktorów klubów komputerowych, operatorów sprzętu i systemów informatycznych, polityków itp.”). Debiut pisma okazał się sukcesem, a 150-tysięczny nakład rozszedł się w mgnieniu oka. W efekcie jeszcze jesienią 1986 roku podjęto decyzję o zwiększeniu nakładu do 200 tysięcy egzemplarzy.

Komputer od początku stawiał na profesjonalne zastosowania komputerów tak w pracy, jak i w domu. Stało się to w szczególności widoczne od 1988 roku, kiedy powstały działy wprost nazwane „komputer w pracy” i „komputer w domu”. Promowano maszyny klasy IBM PC, a także Atari ST („STragan”). Pozostałe mikrokomputery 8- i 16-bitowe gościły na łamach magazynu, niemniej zajmowano się nimi głównie pod kątem „poważniejszych” zastosowań. Zawartość czasopisma obejmowała najczęściej opisy programów użytkowych („PC klan”), publicystykę („Co w kościach strzyka”) i recenzje sprzętu komputerowego („Na cenzurowanym”). Charakterystyczną rubryką Komputera był „Input-Output” – dział będący platformą komunikacji z czytelnikami. W jego ramach na uwagę zasługiwał cykl „KMK – Klub Mistrzów Komputerowych”, skupiający uzdolnionych programistów. Pod patronatem Komputera Krajowe Wydawnictwo Czasopism wydawało również na kasetach magnetofonowych programy edukacyjne, logiczne i użytkowe dla ZX Spectrum. Redakcja koordynowała ponadto stworzenie Katalogu Firm Komputerowych – pierwszej dyskietkowej bazy danych o firmach komputerowych działających na polskim rynku.

Mimo, iż grupą docelową Komputera nie byli z pewnością miłośnicy gier, część magazynu poświęcono jednak elektronicznej rozrywce. Rubryka „Rozkosze łamania palców” zawierała opisy tytułów (obszerniejsze niż w Bajtku), mapki (najczęściej reprodukcje z zachodnich pism, np. „Crash-a”), a także ułatwienia do gier (cykl „Poke n,∞”). W początkowym okresie rubryka zajmowała po kilka stron każdego numeru, z czasem jednak jej rola zmalała. Obszerne opisy i mapki zniknęły, a jedynie „Poke n,∞”, redagowany przez Grzegorza Czapkiewicza, ukazywał się regularnie. Słabą aktywność na poletku gier redakcja częściowo zrekompensowała wydając w grudniu 1987 roku Komputer – Dodatek Specjalny: 44 gry na Atari, który, obok „bajtkowych” dodatków, był pierwszym magazynem poświęconym całkowicie grom. Należy pamiętać, że w tamtym okresie 8-bitowe Atari (za sprawą sprzedaży w Pewexie, Baltonie i na giełdzie) było najpopularniejszym mikrokomputerem w Polsce. Szkoda więc, że inicjatywa redakcji zakończyła się na jednym numerze.

Rok 1989 przyniósł przemiany ustrojowe, a wraz z nimi kryzys na rynku papieru. Rok później rozpoczęto likwidację RSW „Prasa-Książka-Ruch”. Czynniki te dramatycznie wpłynęły na funkcjonowanie pisma. Kolejne numery Komputera albo ukazywały się z dużym opóźnieniem, albo nie ukazywały się w ogóle, ewentualnie łączono je kilka w jeden. W 1989 roku wydano dziesięć numerów (a tak naprawdę dziewięć, bo numer październikowy pojawił się na początku następnego roku), w 1990 – tylko pięć. Ostatni, jubileuszowy, 50-ty numer Komputera to prawdziwe kuriozum, wydane jako półrocznik (lipiec-grudzień 1990). Wewnątrz zamieszczono informację o przewidywanej zmianie wydawcy i planach na przyszłość. W rzeczywistości oznaczało to zawieszenie działalności periodyku. Wkrótce Komputer został kupiony za 200 mln złotych przez IDG Polska, by w kwietniu 1992 wystartować pod kuratelą nowego wydawcy jako PC World Komputer. Częściowo nowy skład, pełny kolor, grubsza okładka – to, mimo kontynuowania starej numeracji było całkiem nowe pismo. Nie ukrywali tego sami autorzy: „[…] Nie chcemy robić drugi raz tego samego. Czasy się zmieniły i trzeba szukać nowych pomysłów.” – mówił Marek Młynarski. Tym samym rozdział pt. Komputer został zakończony.

Redaktor naczelny:
Marek Młynarski
(1986-1990)
Redaktorzy / współpracownicy:

Paweł Arek
Zbigniew Blewoński
Marek Car
Grzegorz Czapkiewicz
Jerzy S. Czarnecki
Grzegorz Eider
Mieczysław Grudziński
Jarosław Karbowiak
Krzysztof Leski
Władysław Majewski
Krzysztof Matey
Tomasz Mazur
Jarosław Młodzki
Wojciech Olejniczak
Sergiusz Piotrowski
Jerzy Pusiak
Leszek Rudak
Wojciech Setlak
Jarosław Świerczewski
Marcin Topolewski
Darosław J. Toruń
Andrzej Urbankowski
Przemysław Wnuk
Szczepan Woronowicz

Ważne wydarzenia w historii pisma:
  • 12.1985 – odejście z Bajtka Marka Młynarskiego i Władysława Majewskiego.
  • 04.1986 – pojawienie się w kioskach pierwszego numeru Komputera.
  • 12.1987 – wydanie Dodatku Specjalnego dla graczy 44 gry na Atari.
  • 02.1989 – odejście Władysława Majewskiego.
  • II półrocze 1990 – wydanie ostatniego, 50 numeru Komputera.
  • 04.1992 – debiut następcy Komputera, czasopisma PC World Komputer.
Komputer nr 1 z błędem w podtytule

W jednym z wywiadów Marek Młynarski wspominał o pośpiechu przy składaniu pierwszego numeru Komputera, który był tak wielki, że nie zauważono błędu w podtytule na pierwszej stronie. Zamiast „popularny miesięcznik informatyczny” pojawiło się „popularny miesięcznik informacyjny”. Niestety, wpadka została wychwycona już po ukazaniu się czasopisma w kioskach. Nie przeszkodziło mu to rzecz jasna w odniesieniu wielkiego sukcesu, a drugi numer miał już podtytuł taki, jak pierwotnie zakładano.

Okładka rosyjskojęzycznej edycji Komputera

Polska edycja Komputera nie była jedyną. W ZSRR wydawano również wersję rosyjskojęzyczną, za którą odpowiadali m.in. Marek Car, Andrzej Popławski i Halina Madejczyk-Car. Radziecki Komputer był kwartalnikiem o nakładzie 100 000 egz., co czyniło go największym pismem komputerowym na tamtym rynku. Kosztował 1,5 rubla. Teksty do niego pisali radzieccy autorzy, zawierał także częściowo przedruki z edycji polskiej. Ostatni numer ukazał się w 1991 roku.

Ortografia na ZX Spectrum

W roku 1986 Krajowe Wydawnictwo Czasopism rozpoczęło wydawanie przygotowanych przez redakcję Komputera pierwszych polskich kaset z oryginalnym oprogramowaniem na ZX Spectrum. Wśród pozycji można było znaleźć gry, kursy oraz programy użytkowe i edukacyjne. Kasety można było nabyć w salonikach KMPiK na terenie całego kraju w cenie 600 zł (przykładowo: pojedynczy numer Komputera w 1986 roku kosztował 100 zł). Niektóre z programów, jak „Ortografia” Jacka Potempy, były laureatami konkursów organizowanych np. przez telewizyjny program „Spektrum” i redakcję tygodnika Razem (artykuł na ten temat ukazał się w Razem nr 34 z 24.08.1986). Łącznie na rynku ukazało się 26 kaset z 22 produkcjami.

Numer specjalny (o grach):

44 gry na Atari
12/1987
pobierz / info

Spis numerów pisma:

Komputer 1
4/1986
pobierz / news

Komputer 2
5/1986
pobierz / news

Komputer 3
6/1986
pobierz / news

Komputer 4
7/1986
pobierz

Komputer 5
8/1986
pobierz

Komputer 6
9/1986
pobierz

Komputer 7
10/1986
pobierz

Komputer 8
11/1986
pobierz

Komputer 9
12/1986
pobierz

Komputer 10
1/1987
pobierz

Komputer 11
2/1987
pobierz

Komputer 12
3/1987
pobierz

Komputer 13
4/1987
pobierz

Komputer 14
5/1987
pobierz

Komputer 15
6/1987
pobierz

Komputer 16
7/1987
pobierz

Komputer 17
8/1987
pobierz

Komputer 18
9/1987
pobierz

Komputer 19
10/1987
pobierz

Komputer 20
11/1987
pobierz / news

Komputer 21
12/1987
pobierz

Komputer 22
1/1988
pobierz

Komputer 23
2/1988
pobierz

Komputer 24
3/1988
pobierz / news

Komputer 25
4/1988
pobierz

Komputer 26
5/1988
pobierz

Komputer 27
6/1988
pobierz

Komputer 28
7/1988
pobierz

Komputer 29
8/1988
pobierz

Komputer 30
9/1988
pobierz

Komputer 31
10/1988
pobierz

Komputer 32
11/1988
pobierz

Komputer 33
12/1988
pobierz

Komputer 34
1/1989
pobierz

Komputer 35
2/1989
pobierz

Komputer 36
3/1989
pobierz

Komputer 37
4/1989
pobierz

Komputer 38
5/1989
pobierz

Komputer 39
6/1989
pobierz

Komputer 40-41
7-8/1989
pobierz

Komputer 42
9/1989
pobierz

Komputer 43
10/1989
pobierz

Komputer 44-46
1-3/1990
pobierz

Komputer 47
4/1990
pobierz

Komputer 48
5/1990
pobierz

Komputer 49
6/1990
pobierz

Komputer 50
7-12/1990
pobierz

Numer specjalny (broszura):

Tajniki ZX Spectrum
pobierz

Programy na ZX Spectrum wydane pod patronatem Komputera:

1. Polskie Logo

2. Ortografia

3. Grafika

4. Nauka jazdy

5. TIM

6. Magiczne krzyże

7. Wykres

8. Arytmetyka

9. Słówka

10. The Trap Door

11. Test inteligencji

12. Trzy wymiary

13. Szybka pamięć
taśmowa

14. Klio 1

15. Oddział Cobra

16. Smok Wawelski

17. Czytaj i pisz
po angielsku

18. Polski edytor
tekstu

19. Klio 2

20. Geografia

21. Ułamki

22. Gwiezdne
Imperium